Monako to państwo położone w Europie Południowej nad Morzem Śródziemnym w
obrębie Riwiery Francuskiej.
Znajduje się 18 km na wschód od francuskiej Nicei.
Monako geologicznie jest nadbrzeżnym
przedłużeniem Alp, a dokładnie Alp Nadmorskich, które jako obszar górski ciągną się wzdłuż wybrzeży Morza Śródziemnego.
Zajmuje skalisty obszar Lazurowego Wybrzeża.
Najwyższy punkt kraju ma jedynie 163 m n.p.m., ale obszar leżący na
północ, poza granicami księstwa jest wyżej położony i szybko przechodzi w obszar górski Alp.
Teren Księstwa Monako ma długą historię poświadczoną w źródłach
archeologicznych i historycznych.
Nazwę to niewielkie państwo zawdzięcza greckiej kolonii Monoikos założonej w
VI wieku przed Chr.
Proces narodzin współczesnego Monako rozpoczął się wraz z budową zamku przez Genueńczyków
w 1215 i przejęciu go przez ród Grimaldich z początkiem XIV stulecia.
Nieduże państwo, od 1633 księstwo,
utrzymywało niepodległość dzięki sojuszom z silniejszymi sąsiadami, przede wszystkim z Francją.
W połowie XIX wieku Monako utraciło większość swojego terytorium, ludności i źródeł dochodów, utrzymując
jedynie 1,5 km² powierzchni.
W celu ratowania budżetu powołano kasyno, kraj szybko przemienił się w hazardową stolicę
Europy czasów Belle époque,
a popularność państewka wśród bogatych elit całego świata trwa do dziś.
Podstawą gospodarki są usługi, zwłaszcza bankowość, turystyka i handel nieruchomościami.
Przemysł Monako opiera się na
produkcji żywności, przyrządów precyzyjnych, wyrobów farmaceutycznych, sprzedaży znaczków pocztowych i turystyce.
Port jachtowy i kasyno w Monte Carlo są słynne na całym świecie.
Monte Carlo jest ponadto ośrodkiem badań
oceanograficznych.
Monako jest siedzibą wielu firm zagranicznych i banków. Istnieje tu rozbudowana sieć hoteli.
W 2000
w hotelach Monako nocowało 240 tysięcy turystów zagranicznych.
Znaczne dochody przynosi kasyno gry w Monte Carlo oraz
emisja znaczków pocztowych i pamiątkarstwo.
Księstwo Monako jest monarchią konstytucyjną.
Stan taki rozpoczął się w 1911 roku, kiedy to przyjęto konstytucję tego państwa.
Na jej mocy książę zachował pozycję głowy państwa, ale szereg uprawnień przeszło w ręce innych ciał i instytucji.
Książę jest samodzielnym władcą i głową państwa.
Jak dotychczas, wszyscy książęta Monako pochodzili z dynastii Grimaldi. Od 2005 r. księciem jest Albert II.
Władza ustawodawcza dzielona jest pomiędzy księcia i Radę Narodową.
Władca wnosi projekty ustaw, a Rada przyjmuje je lub odrzuca w drodze głosowania.
Monako jako w pełni niepodległe oraz suwerenne państwo ma własną politykę zagraniczną.
Jest mocno związane z Francją, z którą utrzymuje bliskie stosunki dyplomatyczne.
Francja w 1919 roku wraz z podpisaniem traktatu wersalskiego zobowiązała się do obrony suwerenności Monako
oraz ochrony kraju przed agresją militarną. W zamian za ochronę Monako miało zagwarantować Francji strefę wpływów.
Traktat z Wersalu został zreformowany podczas spotkań przedstawicieli obu krajów w roku 1945 oraz 1963.
W 2002 roku Monako podpisało z Francją nową umowę, która weszła w życie w 2005 roku.
Umowa zawiera następujące gwarancje:
1.Francja ma konsula generalnego, który będzie rezydował we francuskiej ambasadzie;
2.Francja akceptuje warunki konstytucji Monako z 1962 roku, w którym jest potwierdzony zapis
o linii sukcesyjnej w Księstwie Monako.
Monako jako kraj niezrzeszony w Unii Europejskiej,
lecz mający szczególne stosunki z Francją
ma prawo do stowarzyszenia z krajami wchodzącymi w skład UE
oraz ma możliwość wprowadzenia euro jako waluty narodowej.
Monako jest pełnoprawnym członkiem ONZ, do której państwo wstąpiło w 1993 roku.
4 października 2004 roku dołączyło do Rady Europy.
Monako jest również członkiem Interpolu oraz Międzynarodowej Organizacji Hydrograficznej, której siedziba
znajduje się właśnie w Monako. Monako ma 10 misji dyplomatycznych w Europie Zachodniej,
ma stałego członka w Radzie Europy oraz ONZ. Państwo ma także 106 generalnych konsulatów w 45 państwach świata.
76 krajów ma swoje ambasady lub konsulaty na terenie Monako
Spośród ponad 37 tysięcy mieszkańców jedynie 9160 (24,3%)
stanowią Monegaskowie (obywatele księstwa);
pozostali to migranci, głównie z Francji i Włoch.
Jedynie 63,5% obywateli kraju urodziło się na jego terenie,
0,9% urodziło się poza jego granicami, 35,6%
zostało naturalizowanych
w tym 19,1% na drodze małżeństwa z osobą posiadającą obywatelstwo Monako.
Na terenie księstwa jest zatrudnionych blisko 51 tysięcy ludzi, więcej niż jego cała populacja.
W sektorze prywatnym ponad 3/4 zatrudnionych (około 35 tys.) dojeżdża z terytorium Francji.
W usługach pracuje 75% ludności zawodowo czynnej, w przemyśle – 25%.
Cała ludność mieszka w bardzo gęsto zaludnionym mieście – ok. 18 775 osób na km².
Jest to największa gęstość zaludnienia w Europie i druga na świecie.
Wraz z sąsiadującymi miejscowościami po stronie francuskiej w zespole miejskim
Monako-Mentona mieszka około 100 tysięcy ludzi.